نوشیدنیهای ورزشی اصلیترین نیاز هر انسان بعد از مدتی فعالیت پر تحرک مانند ورزش است. هنگامی ورزش کردن، مقدار زیادی آب بدن از طریق عرق کردن از دست میرود. عرق کردن
یکی از راههایی است که بدن میتواند دمای درونی خود را در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد حفظ نماید. تعریق سبب از دست رفتن آب و الکترولیتهای بدن (املاحی نظیر کلرید، سدیم، منیزیم، کلسیم و پتاسیم) میشود و اگر این اتفاق کنترل نشود منجر به کم آبی و در شرایط بحرانی، اختلال در گردش خون و حمله قلبی میگردد. هنگام انجام فعالیتهای بدنی دراز مدت باید به میزان کافی از مایعات مصرف کرد. نوشیدنیهای ورزشی به سرعت مایعات از دست رفته از طریق عرق کردن را جایگزین کرده و میزان کربوهیدرات را افزایش میدهد. برای عملکرد مطلوب، ورزشکاران باید در طول ورزش هیدراته (آبرسانی) شوند و از سوخت کافی استفاده کنند. بر همین اساس طیف گسترده ای از نوشیدنی ها با هدف بهبود عملکرد ورزش به بازار عرضه می شوند. نوشیدنی های ورزشی به طور خاص برای ایجاد تعادل مناسب کربوهیدرات ها، الکترولیت ها و مایعات طراحی شدهاند تا به اندازه کافی ورزشکار را تامین کرده و مایعات را برای آبرسانی تامین کنند.
الکترولیت چیست؟
الکترولیتها نمک های معدنی هستند که در مایعات بدن، محلول هستند. آنها شامل، سدیم کلراید، پتاسیم و منیزیم هستند و به تعادل مایعات در بین اعضای بدن (برای مثال مقدار مایع درون و بیرون سلول ماهیچهای) و حجم مایع در خون کمک میکنند. حرکت آب به وسیله غلظت الکترولیتها در دوسوی سلولها کنترل میشود. الکترولیت ها سه نقش عمده در بدن دارند:
۱. بسیاری از آنها مواد معدنیای هستند که برای بدن ضروریاند.
۲. آنها فرایند اسمز بین بخشهای مختلف بدن را کنترل میکنند.
۳. به حفظ تعادل اسید و باز که برای فعالیتهای سلولی طبیعی مورد نیاز است، کمک میکنند.
چند نوع نوشیدنی ورزشی وجود دارد؟
۱٫ نوشابههای هیپوتونیک که اغلب به عنوان آب ورزشی به فروش می رسد. اسمولالیته نسبتا کمی دارد. این بدان معنی است که ذره های کمتری در ۱۰۰ میلی لیتر در مقایسه با مایعات بدن دارد. در نتیجه سریعتر از آب خالص جذب می شود. حاوی کمتر از ۴ گرم کربوهیدرات در هر ۱۰۰ میلی لیتر است.
۲٫ نوشابه ایزوتونیک نوعی نوشابه ورزشی است که اسمولالیته آن با مایعات بدن یکی است. این بدان معناست که تعداد ذرههای برابری در هر ۱۰۰ میلی لیتر دارد و مانند آب خالص یا سریع تر از آن جذب می شود و بین ۴ تا ۸ گرم کربوهیدرات در هر ۱۰۰ میلی لیتر دارند. به لحاظ نظری، نوشابه های ایزوتونیک شرایط ایدهآلی بین آبرسانی مجدد و سوخت رسانی مجدد برقرار میکنند.
۳٫ نوشابه هیپرتونیک: اسمولالیته بیشتری در مقایسه با مایعات بدن دارد و این بدان معناست که در مقایسه با مایعات بدن ذره های بیشتری در هر ۱۰۰ میلی لیتر دارد. در مقایسه با آب خالص، کندتر جذب می شود و معمولا بیش از ۸ گرم کربوهیدرات در ۱۰۰ میلی لیتر دارد.
کمبود مایعات در بدن باعث کم شدن کارایی و ورم تاندونها میشود. ورزشکاران استقامتی باید زیاد مایعات مصرف کنند. نوشیدنی ورزشی یکی از ترند های محبوب وزشکاران است به خصوص آنهایی که ورزشهای قدرتی انجام میدهند. نوشیدنی ورزشی علاوه بر آب دارای مقداری الکترولیت هستند که به هنگامی که ورزش زیاد باعث عرق کردن و خروج نمک از بدن میشود، الکترولیتهای مورد نیاز را جایگزین آنها میکنند.